Hoeveel soorten tanden een dier heeft wordt met de “tandformule” aangegeven. Op onderstaande plaatjes kunt u de benamingen zien.
Een gezond gebit heeft roze tandvlees, is niet teruggetrokken en is vrij van tandplaque en tandsteen. Daarnaast ruikt het gebit normaal.
Een vies gebit kan voor vervelende problemen zorgen als dit niet wordt aangepakt (welke dit zijn kunt u in week vier lezen). Op foto 1 ziet u een gebit met een rode rand en tandsteen, als het gebit in dit stadium niet behandeld wordt zal het vlot verergeren naar de tweede foto. Zodra het gebit is schoongemaakt kan het zijn dat de ernst duidelijk zichtbaar blijft zoals op foto 3 te zien is, het tandvlees is teruggetrokken waardoor de tandwortels blootliggen. Het gebit van een konijn groeit zijn hele leven door, hierdoor is het heel belangrijk dat de tanden goed staan zodat deze door de knagende beweging worden afgesleten. Zoals op onderstaande foto’s is te zien staan deze tanden niet goed op elkaar waardoor ze scheef gaan groeien. Slecht gebit hond Gebit kat: voor en na behandeling Slecht gebit konijn
U kunt het gebit van uw hond of kat het beste schoonhouden door deze te poetsen. Er zijn verschillende producten op de markt die de gezondheid van het gebit kunnen ondersteunen, maar dit dient vooral ter ondersteuning bovenop het poetsen. Bij ons in de kliniek zijn diverse producten te koop, deze hoeft u niet allemaal te gebruiken. Kijk voornamelijk welke voor u praktisch zijn. Zo is er de tandpasta te koop die u kunt gebruiken bij het tandenpoetsen, gebruikt nooit tandpasta voor mensen, deze bevatten bestandsdelen zoals xylitol dat giftig is voor onze huisdieren. Daarbij vinden ze de smaak vaak erg vies, daarom is bij de tandpasta van Orozyme een lekker smaakje toegevoegd. U kunt gebruikmaken van de Orozyme Bucco fresh, dit is een poeder op basis van zeewier. Dit zorgt ervoor dat de enzymen die de tandplaque veroorzaken kapot worden gemaakt waardoor de tandplaque niet tot tandsteen kan worden gevormd. Er bestaan ook brokjes om als tussendoortje te geven en kauwstaven, deze hebben dezelfde werking.
Zonder gebitsverzorging zal tandplaque en tandsteen zich ophopen met tandvleesontsteking en paradontale aandoeningen als gevolg. Bacteriën die worden geassocieerd met gebitsaandoeningen zijn verantwoordelijk voor slechte adem en verspreiden zich via de bloedbaan naar de hartkleppen en de nieren. Dit vergroot het risico van ernstige aandoeningen aan deze essentiële organen. Wanneer tandsteen niet wordt verwijderd zal het tandvlees gaan ontsteken en omhoog gaan trekken. Het gevolg hiervan is dat de elementen los gaan zitten en niet meer te redden zijn, de elementen moeten getrokken worden.
Bij een afwijkende stand van de snijtanden zullen meestal de bovenste snijtanden naar binnen gaan groeien tot in de mondholte. Lippen, tong en gehemelte kunnen beschadigd raken en gaan ontsteken. De onderste snijtanden gaan meestal uit de bek groeien of kunnen de bovenlip raken. Doordat de bek niet goed kan sluiten zullen ook de kiezen niet goed afslijten op elkaar waardoor hier haken kunnen ontstaan. Deze kunnen de wang en de tong beschadigen. Het diertje zal niet meer goed kunnen en/of durven eten door de pijn of de afwijkende stand. Het maagdarmstelsel komt stil te liggen door geen of te weinig voeding. Dit is bij een konijn of cavia zeer gevaarlijk omdat door het stilliggen van het maagdarmstelsel gasvorming kan ontstaan met ernstige buikpijn en afknellen van organen tot gevolg.
Gebitsproblemen bij konijnen komen zeer veel voor. Het kan veel last veroorzaken en we komen er vaak pas achter als het konijn reeds klachten vertoont. Een behandeling door de dierenarts is dan meestal noodzakelijk. Door problemen aan het gebit gaat een konijn vaak minder eten en stopt soms helemaal met eten. In dit geval moet er snel ingegrepen worden. Een konijn dat niet eet is namelijk een spoedgeval, omdat er snel erge klachten van het maagdarmstelsel op kunnen treden met zelfs dodelijke afloop.
Hoe worden gebitsproblemen bij het konijn behandeld? Snijtanden: Te lange snijtanden worden geslepen, dit kan zonder narcose en is snel gebeurd. Bij terugkerende problemen kunnen de snijtanden ook getrokken worden, dit gebeurt wel onder algehele narcose. Kiezen: Voor een goede diagnose is meestal narcose nodig en dan wordt het gebit direct behandeld. Haken worden verwijderd, kiezen worden indien nodig ingekort en bijgeveild. De kiezen van konijnen hebben lange wortels, deze kunnen we zo niet zien. Om de wortels te beoordelen moeten röntgenfoto’s gemaakt worden. Abces: Door een afgebroken tand of ontstekingen aan de wortel van de kies kan een abces ontstaan, ook dan wordt met röntgenfoto’s de oorzaak van het abces opgespoord. Een abces wordt het beste chirurgisch verwijderd. Als alternatief (indien dit niet mogelijk is) kan het abces geopend worden en eventueel opgevuld worden met antibiotica. Kan ik gebitsproblemen bij mijn konijn voorkomen? Voeding vormt het belangrijkste onderdeel van de preventie. Hooi: Voor het correct afslijten van de tanden en kiezen is hooi heel belangrijk! Geef geen knaagsteen of liksteen, hierdoor kan uw konijn makkelijker blaasgruis ontwikkelen. Daarnaast zorgen de vezels in hooi voor een goede werking van het maagdarmstelsel. Verder is het eten van vers gras, takken en groene bladeren ook zeer goed voor het slijten van de kiezen en tanden. Biks of brokjes: het meest geschikte krachtvoer zijn brokjes die er allemaal hetzelfde uitzien. Dit lijkt saai, maar deze brokjes bevatten veel vezels en uw konijn kan zo niet selectief gaan eten. Het voer dat wij aanraden is Science Select. Bij gemengde voeding eet het konijn alleen de lekkere dingen eruit en blijven andere brokjes liggen, zo kunnen er tekorten ontstaan, zoals bijvoorbeeld een tekort aan calcium. Geef niet teveel krachtvoer, want dan eet het konijn minder hooi en is er risico op het ontwikkelen van overgewicht. Laat uw konijn regelmatig, op een veilige plek, buiten lopen. Zonlicht zorgt voor de aanmaak van vitamine D, dit draagt bij aan de sterkte van de kaakbotten, kiezen en tanden.
De cavia is een nestvlieder. Bij de geboorte is dus eigenlijk alles al aanwezig. Als de cavia geboren wordt is zijn volwassen gebit al aanwezig. De cavia kan dan ook gelijk beginnen met eten. Het heeft vier snijtanden en 16 kiezen welke gedurende het hele leven doorgroeien. Wanneer groei en slijtage niet in evenwicht zijn zullen problemen ontstaan. Er zullen haken op de kiezen ontstaan welke een brug over de tong zal vormen, dit bemoeilijkt het eten en de cavia zal stoppen met eten. De snijtanden groeien wel 6-8 cm per jaar. Het is dus heel belangrijk dat de tanden goed op elkaar afslijten. De cavia knaagt om zijn snijtanden kort, scherp en beitelvormig te houden.
Voedingsadvies: Hooi: onbeperkt Caviavoer: 10 - 15 gram per dag 2x daags Groente Vitamine C (uit voer + 1 tablet van 50 mg per cavia per dag). Erg belangrijk! Voeding speelt een belangrijke rol voor een goed gebit. Een cavia moet veel hooi eten zodat de kiezen goed op elkaar afslijten tijdens het vermalen. Ook vitamine C speelt een grote rol. Indien er geen of te weinig vitamine C binnen opgenomen wordt dan zullen er binnen 10 dagen al problemen ontstaan, zoals bloedingen in gewrichten en spieren, het diertje krijgt dan pijnlijke knieën en elleboog gewrichten, maar ook pijnlijke kaakgewrichten, hierdoor wil de cavia niet meer eten. Wat zijn de symptomen van een cavia met een gebitsprobleem: Wel willen eten maar niet kunnen eten. De cavia komt wel naar de etensbak maar gaat daarna niet eten. Maagdarmstoornissen zoals diarree of juist obstipatie. Tandenknarsen: kan een pijnuiting zijn. Slechte vacht. Algeheel ziek zijn. Veel speekselen, natte kin. Vermageren, dus weeg elke week uw cavia! LET OP: andere oorzaken van niet eten zijn: Blaasproblemen, cysteuze ovaria, baarmoederproblemen, diarree, melkkliertumoren. Deze ziektes kunnen aanleiding geven tot gebitsafwijkingen, doordat de cavia minder goed gaat eten en daardoor slijten de tanden niet goed. Abcessen: ontstekingen van de kieswortels waardoor abcessen kunnen ontstaan.