Mensen communiceren vooral door te praten. Wanneer wij praten, begrijpt de hond niet wat wij zeggen. Wat de hond wél begrijpt zijn de klanken. Ze kunnen vaak geen onderscheid maken tussen bijvoorbeeld “zit” en “fit”. Honden maken ook onderscheid tussen een vriendelijke en een kwade toon. Honden gebruiken lichaamstaal om te communiceren. Dit doen ze door middel van: De mimiek, gelaatsuitdrukking. De hond maakt gebruik van de ogen, stand van de oren, optrekken van de lippen, het laten zien van de tanden De lichaamshouding. De hond kan de houding hoger maken dan normaal/neutraal, of de houding lager maken dan normaal/neutraal. De houding en de beweging van de staart. Er zijn verschillende soorten kwispels. De manier en snelheid van bewegen. Honden maken ook gebruik van geluiden, zoals piepen, janken, grommen en blaffen. Ook communiceren ze door middel van aanrakingen en geur. Ik vertel u graag wat meer over de verschillende soorten kwispels, houdingen en stress-signalen.
Soorten kwipsel Een kwispelende staart betekent niet altijd dat een hond vriendelijk of blij is. Niet elke kwispelende staart betekent vrolijkheid! Het is zeer belangrijk de verschillende soorten kwispels te kunnen herkennen! Brede waaier kwispel. Dit is een vriendschappelijk kwispel. Zwabber kwispel, laag over de grond. Dit is een vriendschappelijke kwispel, kalmerend en een agressie-remmer. Lage kwispel, staartwortel vast, slechts het staartpuntje beweegt. Dit is een vriendschappelijke, onderdanige kwispel en ook een agressieremmer. Propeller kwispel. De staart draait als een propeller rond, van boven naar beneden. De hond is niet zeker van zijn positie, moet ik onderdanig of dominant zijn? Deze kwispel kan ook op stress duiden. Stijve hoge kwispel met een kleine, korte uitslag, soms alleen een trilling. Deze kwispel getuigt van dominantie of agressie. Neutraal Een hond met een neutrale houding, voelt zich ontspannen en ziet er ontspannen uit. De bek kan lichtjes open staan. Neutraal - Alert Een hond met een alerte, neutrale houding. Deze hond is klaar om te reageren wanneer hij een prikkel waarneemt. Hoge houding Een hond met een hoge lichaamshouding voelt zich zelfverzekerd en stoer, maar let op: hij kan ook zich ook zo voordoen! Het hoofd is hoog, de hond staat zo recht mogelijk en ook de oren en staart staan omhoog. Wanneer de hond zich bedreigd voelt, zal de hond te lip op trekken, grommen en uiteindelijk uitvallen. Lage houding Een hond met een lage lichaamshouding voelt zich niet zelfverzekerd. De staart is laag tegen de billen gedrukt, de oren staan plat naar achter. De algehele houding is laag. Ambivalente houding Soms, als een hond last heeft van ‘gemengde gevoelens’ zie je een ambivalente houding, dan vertelt bijvoorbeeld de staart een ander verhaal dan het lichaam. Zie foto: Deze hond houd de staart hoog, maar de oren laag (plat). Tevens borstelt deze hond (rug haren overeind). Borstelen is een stress signaal. Stress signalen Het worden stress-signalen genoemd maar ik noem het liever stop-signalen. De hond probeert door middel van deze signalen duidelijk te maken dat hij of zij iets onprettig vind en graag afstand wil. Door stop-signalen te negeren, worden incidenten veroorzaakt. Hoe werkt dat dan? Bijvoorbeeld: een hond die van je weg deinst als je toenadering zoekt. Negeer je dit en raak je de hond toch aan? Dan gaat de hond misschien wel grommen. Als dit stop-signaal ook genegeerd wordt of, erger nog, wordt afgestraft? Dan zal de hond ervoor gaan kiezen uiteindelijk agressie in te zetten om zichzelf uit deze benauwende, stressvolle situatie te redden. In de afbeelding wordt weergegeven wat de signalen zijn en in welke volgorde ze ongeveer getoond worden. Stel je maar eens voor… Je loopt voor het eerst een nieuwe winkel binnen. Je bent nog nauwelijks binnen, dan komt de verkoper direct naar je toe. Hij komt heel kort bij je staan, slaat zijn arm om je schouders, kijkt je diep in je ogen aan en vraagt met een overvriendelijke hoge stem of hij je kan helpen. Hoe zou jij je voelen? Een hond heeft net als wij een persoonlijke zone. Sommige personen mogen in onze persoonlijke zone komen, maar vaak vreemde personen houden we liever buiten onze persoonlijke zone! Zo werkt het ook bij honden! Niet alle honden houden van knuffelen of contact met vreemde mensen, honden of andere dieren. Kijk goed naar de houding en het gedrag van de hond, vermijd direct oogcontact en vooral: RESPECTEER DE STOP-SIGNALEN! Geef de hond dus de ruimte (of neem indien nodig afstand). Zo kan de hond voor zichzelf beslissen of hij/zij in de situatie wil blijven omdat het fijn of interessant is, of juist liever wat meer afstand neemt omdat het veel te spannend en benauwend is. Namens Dierenkliniek Op de Diek, Christa Nicolaes, Honden-gedragsdeskundige en Paraveterinair